Subsidies monumenten en karakteristieke panden

Monumenten verdienen speciale zorg en aandacht. Om eigenaren daarbij te ondersteunen zijn er tal van subsidiemogelijkheden beschikbaar. Soms zijn deze alleen voor rijksmonumenten, soms ook of juist voor gemeentelijke monumenten en karakteristieke panden. Ook zijn er subsidies gericht op de functie van een monument, zoals agrarisch erfgoed of kerken. U vindt hieronder meer informatie over de mogelijkheden. 

Stimuleringsregeling voor monumenten 

  • De provincie Fryslân stelt elk jaar deze regeling vast. De provincie geeft subsidie aan rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en aan karakteristieke panden (geen woonhuizen). Meer informatie en hoe u deze subsidie aan kunt vragen vindt u op de website van de provincie Fryslân.

    Subsidieregeling monumenten Fryslân 2025 niet-woonhuizen / SUMO (half juni starten de aanvragen)

    De subsidie is voor natuurlijke personen en privaatrechtelijke rechtspersonen die eigenaar of zakelijk gebruiksgerechtigde zijn van een monument. Zij moeten de subsidieaanvraag indienen. Eigenaren van een woonhuis-monument kunnen geen subsidie aanvragen met deze regeling. 

    https://www.fryslan.frl/subsidieregeling-monumenten-fryslan

  • Instandhoudingssubsidie rijksmonumenten (Sim)

De rijksoverheid verleent deze subsidie aan eigenaren van rijksmonumenten die van oorsprong geen woonfunctie hebben zoals boerderijen, kerken, fabrieken en molens. Met deze subsidie financiert u een gedeelte van het onderhoud van uw monument. Het gaat hierbij om sober en doelmatig onderhoud, op basis van een instandhoudingsplan, over een periode van 6 jaar.

https://www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/subsidie-instandhouding-rijksmonumenten

  • Herbestemmingssubsidie (momenteel gesloten, mogelijk in najaar weer open)

Bent u eigenaar van een bouwwerk dat zich niet gemakkelijk leent voor een andere bestemming, zoals een kerk, industriegebouw, school, boerenschuur, klooster of kasteel? Dan kunt u mogelijk gebruikmaken van de subsidie voor herbestemming en in aanvulling hierop een verduurzamingsonderzoek.

https://www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/subsidie-herbestemming-monumenten

  • Nationaal restauratiefonds

Het Nationaal Restauratiefonds wil echt iets betekenen voor de maatschappij. We willen impact maken. Al vanaf onze oprichting in 1985 door het ministerie van OCW maken wij ons sterk voor het stimuleren van herstel en behoud van monumenten. Hoe we dat doen? Door te financieren, samenwerken en kennisdelen. We maken het verschil door juist die monumenteigenaren te ondersteunen die met onze financiële steun in staat worden gesteld om impact te maken op mens, monument en omgeving.

www.restauratiefonds.nl

  • Subsidie woonhuismonumenten (woonhuissubsidie rijksmonumenten)

Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie kunnen jaarlijks subsidie aanvragen voor de kosten die zij het voorgaande kalenderjaar gemaakt hebben voor de instandhouding van hun rijksmonument (woonhuissubsidie). De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) behandelt de subsidieaanvraag.

https://www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/subsidie-woonhuismonumenten en https://www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/subsidie-woonhuismonumenten/nieuws/2024/12/04/woonhuisregeling-met-4-jaar-verlengd

Agrarisch erfgoed

Belangrijke partners bij de verbouwing of herbestemming van agrarisch erfgoed zijn de boerderijenstichtingen. Elke provincie heeft er één of meer. Zij adviseren niet alleen in projecten, maar organiseren ook regelmatig activiteiten om kennis uit te wisselen of voorbeeldprojecten onder de aandacht te brengen. Alle boerderijenstichtingen zijn verenigd in Agrarisch Erfgoed Nederland (AEN). Doel van deze stichting is kennisuitwisseling tussen de regionale en provinciale boerderijenstichtingen en meer inspraak in het landelijk beleid.

Het Boerderijenfonds is een landelijk fonds voor stimulering van herbestemming. Het is opgezet door AEN met steun van het ministerie van OCW en in samenwerking met het Restauratiefonds en de RCE. Het fonds kan projecten voor een waardevolle herbestemming van agrarisch erfgoed ondersteunen met kennis en een financiële bijdrage.

Laagrentende leningen en hypotheken

  • Laagrentende lening via het Cultuurfonds

    Het Cultuurfonds, het Nationaal Restauratiefonds en negen provincies werken samen in de Cultuurfondsen voor Monumenten. Uit het fonds worden laagrentende leningen verstrekt voor de restauratie, verduurzaming en herbestemming van gemeentelijke en provinciale monumenten of karakteristieke panden. De Cultuurfondsen hebben daarmee een belangrijke rol in het versterken van lokaal erfgoed en daarmee het behoud van het unieke karakter en identiteit van regio’s. En wordt een bijdrage geleverd aan het versnellen van de energietransitie en worden monumenten klaar gemaakt voor de toekomst.

https://www.cultuurfonds.nl/erfgoed-monumentenzorg

  • Cultuurfonds-hypotheek

Bent u eigenaar van een gemeentelijk of provinciaal monument in de provincie Friesland, Groningen, Overijssel, Utrecht, Gelderland, Noord-Brabant, Zuid-Holland, Noord-Holland en Zeeland? Dan kunt u mogelijk een Cultuurfonds-hypotheek aanvragen.

https://www.restauratiefonds.nl/particulier/financieren/alle-financieringen/cultuurfonds-hypotheek

  • Monumenten-hypotheek

Met de Monumenten-hypotheek heeft het Restauratiefonds een passende lening voor iedere monumenteigenaar, mits u uw pand restaureert, verduurzaamt of een andere bestemming geeft. U kunt deze hypotheek aanvragen voor de financiering van uw restauratie, maar ook als aanvullende financiering. Het maakt dus niet uit of het een rijksmonument of een gemeentelijk- of provinciaal monument betreft.  U kunt de Monumentenhypotheek inzetten als:

  • Restauratie- en duurzaamheidsfinanciering wanneer u reeds de maximale laagrentende financiering gebruikt
  • Wanneer u de restauratie, verduurzaming of herbestemming van uw gemeentelijk monument wilt financieren en er geen mogelijkheden voor een laagrentende financiering zijn.

Een Monumenten-hypotheek kent drie aflossingsvormen; annuïtair, lineair en aflossingsvrij. Voor de Monumenten-hypotheek hanteren wij marktconforme rentetarieven met de keuze om de rente voor 5, 10 of 15 jaar vast te zetten.

https://www.restauratiefonds.nl/particulier/financieren/alle-financieringen/monumenten-hypotheek

Platforms en kennisinstanties voor monumenteneigenaren

  • Wegwijs in monumentenland 

Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Inspiratie, praktische tips, stel uw vraag in onze Monumenten Community of vind de juiste specialist in de SpecialistenWijzer. www.monumenten.nl

  • Monumentenwacht Fryslân

Wij helpen eigenaren van rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, beeldbepalende of karakteristieke panden, of gebouwen in een beschermd gezicht bij het periodieke onderhoud van monumenten in Fryslân. We doen inspecties, geven praktische tips en adviezen en voeren klein (nood)herstel uit. En we monitoren de staat van het erfgoed in onze mooie provincie.

https://monumentenwachtfryslan.nl/

  • Stichting Steunpunt Monumentenzorg Fryslân

Het Steunpunt Monumentenzorg Fryslân is een onafhankelijke stichting zonder winstoogmerk. Onze doelstelling is “het bevorderen van de kwaliteit van de integrale zorg voor onroerend cultureel erfgoed in de provincie Fryslân”.

https://www.monumentenzorgfryslan.nl/

  • Platform Funerair erfgoed

Het platform is voor iedereen die beroepsmatig of als vrijwilliger te maken heeft met funerair erfgoed. De bijeenkomsten zijn bedoeld om de bekendheid van funerair erfgoed te vergroten en de laatste ontwikkelingen en kennis ervan te delen.

https://www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/begraafplaatsen-en-grafmonumenten/platform-funerair-erfgoed